4 mei 2010. Ik was bij vriendin E., we hadden wat gegeten en zaten klaar om naar de dodenherdenking te kijken en om twee minuten stil te zijn. Doodstil. We hebben de Tweede Wereldoorlog niet meegemaakt, maar van onze grootouders hebben we genoeg gehoord. Alles wat toen is gebeurd, mag niet worden vergeten. Daar is geen discussie over mogelijk.
Ergens uit een buurhuis klonk harde muziek. E. zei: "Die zetten ze straks denk ik niet uit." Ik zei dat dat niet gaf. Tijdens de Last Post maande E. haar waterkoker tot stilte ("Ssst, waterkoker!"), waardoor ik een beetje lacherig werd. Maar toen begonnen de twee minuten stilte en waren wij dus stil. Want dat hoort gewoon zo. Dat is een kwestie van respect.
Wij hadden alleen ook wat last van verstoring.
Tegen alle verwachtingen in ging de muziek om 20.00 uur wel degelijk uit. Maar echt, alsof ze het erom deden, besloot iemand in een ander buurhuis om precies om 20.00 uur te gaan boren. We konden het ècht niet helpen dat we om die reden wel even in de lach schoten. Maar daarna veegden we de lach weer van ons gezicht en zwegen we.
Ik weet nooit zo goed wat ik moet denken in die twee momenten. Vaak denk ik daarom aan mijn opa's en mijn oma's.
Daarna konden we niet meer stil zijn. "Er gebeurt daar iets!" zei E. geschrokken. We veerden overeind. "Werd er nou geschoten?" vroeg ze. "Ik weet niet, het is raar..." zei ik. "Kijk, de koningin wordt afgevoerd!" zei ik.
We snapten het eigenlijk niet zo goed.
De koningin kwam weer tevoorschijn en de ceremoniemeester zei dat er iemand onwel was geworden. We keken elkaar aan. "Yeah right..." zei ik. We geloofden er geen zak van. Het was een vreemd verhaal dat werd opgedist.
"Ik weet niet hoor", zei ik, "Hoe word je zó onwel dat je meteen een aantal dranghekken laat omduvelen?" "Ja, dat is wel knap", zei E., "Dat kan niet."
"En bovendien", vervolgde ik, "Hoe krijg je het voor elkaar om uitgerekend in de twee minuten stilte onwel te worden? Als dat waar is, kiest die persoon wel z'n moment." E. opperde dat het een oude veteraan kon zijn, die niet zolang kon staan. Dat klonk nog wel plausibel. Maar dan nog: het zag er niet uit alsof er 'gewoon iemand onwel was geworden'.
Nu blijkt het dus inderdaad een 39-jarige man te zijn die stennis heeft lopen schoppen. Dat mensen daarvan in paniek raakten vind ik heel begrijpelijk. Wat die man gedaan heeft niet.
Hij is misschien een beetje van het padje, dat wordt momenteel onderzocht. Maar je hebt toch geen greintje respect in je donder als je de nationale dodenherdenking gaat verstoren?? Ik kan daar gewoon echt een beetje boos om worden. Heel Nederland heeft tegenwoordig de mond vol van 'respect dit en respect dat', maar op het moment dat Respect (met een hoofdletter ja) het meest gewenst, terecht en vanzelfsprekend is, juist op dàt moment vindt iemand het nodig om paniek te zaaien. Wat voor lul ben je dan?
Nou ja, en als ik dit dan hoor, dan ben ik daar dus alsnog even stil van. Het mag 65 jaar geleden zijn, maar er zijn nog steeds mensen voor wie de oorlog nooit voorbij is. Mensen die het zelf hebben meegemaakt, maar ook mensen die de oorlogstrauma's van hun ouders ten volle hebben meegekregen in hun jeugd.
Ik hoop dat 4 mei voor altijd blijft wat het is. Een moment van herdenken, een moment van bezinnen. Zonder situaties als gisteravond.
Opdat wij nooit vergeten.
2 opmerkingen:
Mallocra, 4 mei, 19.55. We zetten de muziek vast uit in het restaurant. Ook op de Balearen blijven we Nederlanders. De gasten zijn divers: een bedaagde Engelse familie, uitwaaierend in vier generaties; een groep Duitse Harley-rijders en een jong Nederlands gezin waarvan de vader met een nektatoeage en de moeder met bijpassende en verrassend helder zichtbare tepelpiercing onder het te strakke t-shirt. De kinderen kluiven vast aan hun kindermenu.
De stilte valt het eerst op bij de Duitsers; op verzoek geven we aan waarom en wat het aanstaande moment voor Nederlanders betekent. Ze knikken en weten niet wat te zeggen. Het gezin aan de aanpalende tafel luistert mee en realiseert zich dat het weer zover is. Ook de Engelsen worden zich bewust van een bijzonder moment; we hebben nog net voldoende tijd om hen ook te informeren. Terwijl de buren van het vaste land al dan niet gedachtenloos voor zich uitstaren danwel hun glas bevingeren; breekt onder de Engelsen een discussie uit over zin en onzin van herdenken van het verleden. Pijnlijk, genant zelfs. We zuchten eens diep. Alsof het afgesproken werk was staat de tatoeage op en begint aan het Wilhelmus; nauwelijks heeft hij twee strofen gezongen of zijn vrouw bijt de buren in fenomenaal Neder-Engels toe: now i understand why those canadian immigrants never go back to their homeland! Even is het doodstil, dan wendt het hoofd van de motorclub zich tot de bediening en vraagt om twee flessen wijn; één voor henzelf, één voor het Nederlandse gezin. Tranen stromen alsnog, het was lang geleden.
Keep on dreaming.
Onze maatschappij verhuftert op een dusdanig tempo dat over tien jaar de doden niet meer herdacht kunnen worden.
Want:
"Wie Niet Wil Verzuipen Is Wijs Als Hij Zwemt, Want Er Komen Andere Tijden!"
En waar Boudewijn dit 45 jaar geleden positief bedoelde is dit statement verworden tot de slogan voor de verloedering van alles wat ons dierbaar is. En denk niet dat je er iéts aan kunt doen, want dat kan niémand!
Een reactie posten