No escape from reality

You're headed for disaster
'cause you never read the signs
Too much love will kill you every time
― Freddie Mercury

Ik voelde me een beetje miesmuizerig afgelopen zondag. Daarom besloot ik naar de bioscoop te gaan, naar Bohemian Rhapsody. Een gouden greep: de film over Freddie Mercury was prachtig en trok hier en daar wat tranen. Tijdens de aftiteling veegde ik die tranen van mijn wangen, terwijl de vrouw naast me hetzelfde deed. Zij maakte er een opmerking over, ik reageerde daarop en zag ondertussen dat haar vriend ook met zijn tranen in de weer was. Hij glimlachte vluchtig naar me, om vervolgens bruusk te zeggen: “Ik heb het ook.”

Ontboezeming
“HIV, bedoel ik”, verduidelijkte de man zich.
“O, oké”, zei ik. Dat klonk tamelijk onnozel. Ik was in de veronderstelling dat hij puur op zijn emoties doelde en hij overviel me derhalve met zijn mededeling. Ik wist me snel te herpakken en zei: “Dan moet deze film wel extra hard bij jou binnenkomen denk ik…” Hij knikte en begon weer te huilen.

Terwijl de mensen om ons heen de zaal verlieten, bleven wij met zijn drietjes zitten. Door zijn tranen heen zei de man: “Als je dit dan ziet… Freddie Mercury is in 1991 overleden. Dat is nog geen 30 jaar geleden. Toen kon er nog niks aan gedaan worden. En dat ik dan nu…” Hij maakte zijn zin niet af. Belangstellend vroeg ik hoe de behandeling er vandaag de dag uitziet. Zijn vriendin gaf tekst en uitleg – de man was daar te emotioneel voor. “Hij moet dagelijks een pil slikken. Eén pil. Als hij dat trouw doet, kan hij er in theorie oud mee worden. Zolang het virus niet zichtbaar is in het bloed, kan hij het ook niet overdragen”, legde ze uit.

Details
Ongevraagd kreeg ik vervolgens een klein inkijkje in hun seksleven. Gelukkig niet al te grafisch. “Wij hebben onbeschermde seks”, zei de vrouw. “Ergens is dat natuurlijk wel een beetje spooky…” Ik knikte, want het klonk mij ook een beetje spooky in de oren. “Ze moet zich van mij wel elk jaar laten testen”, viel de man in. “Dat wil ik gewoon.” “Dat lijkt me wel verstandig ja…” beaamde ik. Een moment viel het gesprek stil. Toen zei de man: “Je moet altijd veilig vrijen. Altijd. Ik had ook nooit gedacht dat ik HIV zou krijgen, maar het is tóch gebeurd.” Ik knikte maar weer.

“Het doet psychisch natuurlijk wel heel veel”, zei de vrouw. “Hij vertelt het nu aan jou,” (“ik weet ook niet waarom…” mompelde de man), “Maar het is niet iets wat je zomaar tegen iedereen kan zeggen. Er rust nog steeds een taboe op.” En met een knikje naar het scherm waarop de laatste regels van de aftiteling voorbij rolden: “Niet zo erg als destijds misschien. Maar het ligt nog altijd gevoelig.”

Misschien is dat inderdaad een van de moeilijkste dingen van HIV hebben anno 2018, dacht ik. Niet zozeer het medische stuk, want dat is behapbaar geworden. De behandeling is nog altijd peperduur, maar er ís tenminste een behandeling. Maar wat het psychisch betekent, aan wat voor vooroordelen je wordt blootgesteld, de schaamte die iemand wellicht voelt, het zelfverwijt dat er mogelijkerwijs bij komt kijken. Had je maar… had je maar niet… Dat gaat een mens niet in de koude kleren zitten, kan ik me zo voorstellen.

Afscheid
Even later liepen we gedrieën de bioscoop uit. We babbelden nog wat. De man mijmerde over de kwestie waarom hij tegen mij direct zo open was geweest. “Omdat je voelde dat dat kon”, verklaarde de vrouw. Het motregende.
“Ik moet hier naar links”, zei ik. De vrouw gaf me een hand. “Dankjewel dat je wilde luisteren”, zei ze. “Natuurlijk”, zei ik. De man wilde me ook een hand geven. Eén moment aarzelden we allebei. Daarna omhelsden we elkaar alsof we elkaar al jaren kenden. Vanuit de grond van mijn hart wenste ik hem veel geluk.

Onder de indruk van deze dappere man fietste ik naar huis.
Mijn eigen muizenissen waren heel ver weg.